Dieta seniora – podstawowe zalecenia. Prawidłowo zbilansowane odżywianie jest podstawą zdrowia fizycznego i aktywności w każdym wieku. W starszym wieku w organizmie człowieka następuje przebudowa: proces metaboliczny spowalnia, trawienie pokarmu zajmuje więcej czasu, pogarsza się wchłanianie makro- i mikroelementów, pojawia się zapotrzebowanie na niektóre witaminy. Dodatkowo, na tle zmniejszającej się aktywności fizycznej, do zaspokojenia potrzeb energetycznych organizmu potrzeba mniej kalorii. Właściwa dieta uwzględniająca wiek i stan zdrowia seniora pomoże zachować wigor i sprawność, poprawi trawienie oraz zapobiegnie lub spowolni rozwój niektórych chorób.
Dieta seniora – podstawowe zalecenia
Bilans energetyczny diety to zgodność kaloryczności spożywanego pokarmu z faktycznym zużyciem energii przez organizm. Intensywność metabolizmu u osób starszym wieku maleje wprost proporcjonalnie do jego wzrostu. Prowadzi to do zmniejszenia zapotrzebowania na kalorie z pożywienia. Zalecana zawartość kalorii to 1900-2100 kcal dla kobiet powyżej 60 roku życia i 2000-2300 kcal dla mężczyzn w tym samym wieku. Starzejący się organizm jest szczególnie wrażliwy na przekarmienie, które nie tylko prowadzi do otyłości, ale jest silniejsze niż w młodym wieku,
Profilaktyczne ukierunkowanie żywienia uwzględniające stan zdrowia oraz możliwości zapobiegania lub spowolnienia rozwoju chorób charakterystycznych dla wieku podeszłego i starczego: miażdżycy i choroby niedokrwiennej serca, nadciśnienia tętniczego, cukrzycy, osteoporozy, upośledzenia funkcji poznawczych, chorób onkologicznych. Aby zapobiec rozwojowi takich chorób, dietetycy zalecają ograniczenie spożycia czerwonego mięsa, produktów mącznych, cukru, tłustych i smażonych potraw. Ważne jest zwiększenie spożycia ryb i drobiu, warzyw, oliwy z oliwek, produktów pełnoziarnistych, owoców, orzechów.
Zmiany w organizmie seniora oraz ich wpływ na ustawienie diety
Jedzenie to nie tylko źródło energii, ale także źródło witamin i składników mineralnych. Ze względu na swoje właściwości witaminy mogą w pewnym stopniu spowolnić proces starzenia. Wystarczający poziom witamin w organizmie umożliwia utrzymanie tempa przemiany materii na prawidłowym poziomie. W starszym wieku niedobór multiwitamin jest spowodowany zarówno wewnętrznymi naturalnymi procesami, jak i zewnętrznymi: przyjmowaniem leków, interwencjami chirurgicznymi, stresem. Niedobór witamin zaburza metabolizm, a tym samym komplikuje przebieg każdej choroby. Często brak witamin u osób starszych łączy się z niewystarczającym spożyciem składników mineralnych.
Urozmaicony zestaw pokarmów powinien zapewnić zbilansowaną zawartość w diecie wszystkich niezbędnych składników pokarmowych. Pokarm powinien zawierać wszystkie niezbędne składniki: węglowodany, białka, tłuszcze, a przy tym być smaczny i urozmaicony. W diecie praktycznie zdrowych osób starszych zaleca się ograniczenie (ale nie wykluczenie) mocnych bulionów mięsnych i rybnych, tłustego mięsa, podrobów mięsnych i jaj. A także zminimalizowanie spożywania tłustych produktów mlecznych (ze względu na ich o wysokiej zawartości cholesterolu), ryżu, makaronów, roślin strączkowych, cukru, wyrobów cukierniczych, czekolady.
Przetwarzanie żywności powinno obejmować rozdrabnianie w celu ułatwienia żucia i przyswajania. U wielu seniorów doznania smakowe są osłabione i apetyt zanika, dlatego dla wzbogacenia smaku potraw można używać przypraw, aromatycznych ziół, cebuli i czosnku. Osoba starsza powinna spożywać wystarczającą ilość wody. Ogromne znaczenie ma regularne włączanie do diety fermentowanych produktów mlecznych, które przyczyniają się do normalizacji czynności przewodu pokarmowego, poprawiają funkcjonowanie żołądka i trzustki oraz normalizują mikroflorę jelitową.
Regularne spożywanie pokarmów przez seniora
Osobom starszym zaleca się regularne spożywanie posiłków w ciągu dnia, unikanie dużych przerw między posiłkami oraz przejadania się. Zalecane jest spożywanie 5 posiłków dziennie w odpowiednich odstępach czasu. Ważne jest indywidualne podejście do żywienia z uwzględnieniem specyfiki metabolizmu, obecności różnych schorzeń oraz stanu poszczególnych narządów i układów u każdej osoby w podeszłym wieku. Nie można ignorować osobistych preferencji i wieloletnich nawyków żywieniowych. Jedzenie powinno przynosić nie tylko korzyść, ale i przyjemność. Monotonna dieta szybko stanie się nudna, a osoba starsza może stracić apetyt, co doprowadzi do niedoborów żywieniowych. Dla zdrowych osób starszych nie ma zakazanych pokarmów, są te bardziej i mniej preferowane.
W naszym domu seniora przestrzegamy diety zalecanej przez dietetyka, dostosowanej do chorób danej osoby. Oferujemy 5 posiłków dziennie które zapewniają odpowiednią ilość kalorii, witamin i mikroelementów. Stale monitorujemy stan zdrowia naszych podopiecznych i mamy świadomość z jakimi problemami się borykają. Seniorzy w wieku 80 lat i starsze mogą doświadczać wielu problemów podczas żucia. To nie tylko brak zębów, ale także niewydolność oddechowa, kaszel, trudność w połykaniu z powodu małej ilości śliny. Wszystko, to bierzemy pod uwagę planując dietę dla seniora, podajemy pokarmy odpowiednio rozdrobnione: (tłuczone ziemniaki, małe kawałki, koktajle itp.). Uważamy, że żywienie w starszym wieku jest kluczem do czynności umysłowej, a także przeciwdziałaniem wielu chorobom wieku podeszłego oraz poprawy stanu ogólnego.